رمز نور و رنگ در آرای علاءالدوله سمنانی و سیدمحمد نوربخش

author

  • جمشید جلالی شیجانی استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، گروه ادیان و عرفان تطبیقی.
Abstract:

توصیف منازل سلوک و اطوار قلب و مکاشفات خلوت، از طریق انوار و الوان در تصوف و عرفان اسلامی، به‌خصوص در طریقۀ کبرویه، و نقش شیخ در این زمینه دارای اهمیت خاصی است. علاءالدوله سمنانی (659- 736) و سیدمحمد نوربخش (795- 869) دو تن از عارفان مشهور این طریقه به‌شمار می‌روند که در آثار خود به این مهم پرداخته‌اند. سمنانی آنچه را که کبرویه، اطوار سبعۀ قلب می‌خواند، به لطایف تعبیر کرده و در تقریر خود هریک از این لطایف سبع را در وجود انسان که عالم صغیر محسوب می‌شود، حکم وجود انبیا و مظهریت آن‌ها را در عالم کبیر دانسته و نیز هریک از این‌ها را، دارای نوری خاص با رنگ مخصوص به‌خود می‌داند که سالک در مراتب و اطوار، در حال مکاشفه، مشاهِد آن نور خواهد بود. نوربخش نیز با بیان مراتب نور و تقسیم آن به وجود، علم و ضیا و تطابق هریک با عوالم خمس و تمثّل آن با رنگ‌ها و بیان فیوضات الهی و ارتباط آن با افلاک سماوی و ارتباط میان انوار متلونه و تجلیات متعیّنه به این موضوع شکلی نمادین بخشیده است. بررسی تحلیلی و مقایسه‌ای این موضوع در برخی متون عرفانی کبرویه و آثار سمنانی و نوربخش، می‌تواند قلمرو جدیدی به‌روی انسان در فهم مکاشفات عرفانی باز کند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

گرایش‌های شیعی در تصوف علاءالدوله سمنانی

ابوالمکارم رکن‌الدین علاءالدوله احمدبن‌محمدبن‌احمد بیابانکی سمنانی (659ـ736ق)، از عرفای بزرگ کبروی به شمار می‌آید که به اعتبار وی، این طریقت «علائیه» نیز خوانده ‌شده است. خاندان علاءالدوله، از خانواده‌های اصیل و ثروتمند سند بودند که به سمنان کوچ کردند و در عصر ایلخانان، صاحب مشاغل دولتی بودند. دوران زندگی علاءالدوله را به دو دوره، قبل و بعد از توبه و تحول روحانی‌اش، می‌توان تقسیم کرد. این تنبه ...

full text

زیباشناسی لطیفه های نور در آرای علاءالدوله سمنانی با تأکید بر نگاره های معراج نامه

خواهش دست یابی به نور وجودی و بررسی تجربه معنوی سالک در مراحل سیر و سلوک عارفانه او همواره موضوع مورد بحث اندیشمندان و حکمای ایرانی بوده است. در جهان صنعتی امروز، که جهان بحران معنویت و اخلاق است، معنویت و عرفان اسلامی با شریعتی روشن، زمینه ای جهت وصول انسان به کمال حقیقی و شکوفایی معرفت فطری او می شود. در این میان ضرورت تدوین و پژوهش در باب لطیفه های نور که در طی سیر مینوی سالک توسط وی رویت می...

مطالعۀ تطبیقی معراج‌نامۀ علاءالدوله سمنانی و مصیبت‌نامۀ عطار نیشابوری

The “Inner stairs” or “Inner Journey” is one of the epistemological cases in Gnostic schools. Corresponding to the Ascent, traveler's soul during the developmental journey to the stages like Heart, Secret, Spirit and Inner Mystery can obtain a capability which enables traveler to experience the manifestations and External Multiplicities within his heart and offer them fo...

full text

نگاه عارفانه شیخ علاءالدوله سمنانی به جامعه

هدف از این تحقیق، جستجوی ماهیت عرفانی و علل اجتماعی در این قضیه است که شیخ علاءالدوله سمنانی، در کنار حجم غالبی از مضامین عرفان عملی و معرفت الهی، تفاسیر نظری خود را به صورت اشارات پراکنده در مورد مسائل مختلف جامعه ایران در دوره حکومت ایلخانی (7و8ق) مطرح می‌‌سازد، چنان‌‌که نقش عواملی محیطی و خارجی را در تحولات اسلام و تصوف، مهم ارزیابی کرده و به امکان تأثیر بخشی گسترده مشایخ بر تعلیم و تربیت ان...

full text

Degenerate Four Wave Mixing in Photonic Crystal Fibers

In this study, Four Wave Mixing (FWM) characteristics in photonic crystal fibers are investigated. The effect of channel spacing, phase mismatching, and fiber length on FWM efficiency have been studied. The variation of idler frequency which obtained by this technique with pumping and signal wavelengths has been discussed. The effect of fiber dispersion has been taken into account; we obtain th...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 47  issue 2

pages  217- 236

publication date 2014-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023